Jak samorząd dzielnicy wspiera seniorów?

8 listopada 2023

Starzenie się społeczeństwa dostrzegamy spacerując po Żoliborzu. Obecnie w naszej dzielnicy mieszka blisko 14 tys. osób (w większości kobiet) powyżej 60. roku życia, w tym kilkadziesiąt stulatków. Zajmujemy trzecie miejsce na podium w kategorii "najstarsza dzielnica".

Krajowe prognozy wskazują na systematyczny wzrost udziału seniorów w populacji. Przewiduje się, że w połowie XXI wieku co trzeci mieszkaniec Polski będzie w wieku poprodukcyjnym. Ten trend demograficzny wynika m.in. z wydłużania się życia osób starszych, na co wpływ ma ogólny rozwój cywilizacyjny, w tym znaczący postęp w medycynie oraz zwiększona świadomość dotycząca zdrowego stylu życia.

Starzenie się społeczeństw rodzi wiele problemów i obaw. Zmniejszająca się liczba osób w wieku produkcyjnym determinuje zmniejszenie wpływów podatkowych, zwiększenie obciążeń emerytalnych, zdrowotnych i socjalnych. Wraz z wydłużaniem się życia seniorów, zwiększać się będzie odsetek seniorów 80+, z których większość nie będzie cieszyć się dobrym zdrowiem fizycznym i psychicznym. W większości będą to osoby samotne, wymagające wsparcia nie tylko w formie leczenia czy też rehabilitacji, ale także pomocy w życiu codziennym. Ważnym problemem dla jeszcze sprawnych "młodszych" seniorów będzie kwestia zaspokojenia ich potrzeb aktywności życiowej, społecznej, a nawet zawodowej. Istotnymi problemami dla większości seniorów we wszystkich grupach wiekowych jest samotność oraz wykluczenie cyfrowe, co może powodować dalej pogłębiające się z czasem frustracje, depresje i przekonanie o bezużyteczności. Okazuje się np. że obecnie większość seniorów nie korzysta w ogóle z komputera. Ważną rolę, by to systematycznie zmieniać odgrywają Uniwersytety Trzeciego Wieku, portale internetowe oraz rady seniorów powoływane przy samorządach.

Ważna rola UTW i rad seniorów

W Warszawie zarejestrowanych jest obecnie około 20 UTW. - Na Żoliborzu działa od 2008 roku Pierwszy Żoliborski Uniwersytet Trzeciego Wieku - mówi jego prezes Sławomira Pieńkowska, radna dzielnicy. - Celem naszych działań jest edukacja i aktywizacja osób starszych, nawiązywanie kontaktów osobistych i zacieśnianie więzi, a także integracja międzypokoleniowa . Ciekawym warszawskim przedsięwzięciem internetowym jest Edukacja On-line prezentująca szereg portali internetowych ("Siłownia Pamięci" (www.silowniapamieci.pl), "Kultura Dostępna" (www.gov.pl/web/kultura/kultura-dostepna2); "Psycholog dla Seniora" (psychologdlaseniora.pl), gdzie znaleźć można wartościowe dla seniorów informacje.

Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym z 2003 roku spowodowała, że każda gmina, powiat i województwo ma obowiązek powołać radę seniorów. Na terenie m.st. Warszawy funkcję taką pełni Warszawska Rada Seniorów, w skład której wchodzą przedstawiciele poszczególnych Dzielnicowych Rad Seniorów (DRS). Działalność DRS ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjujący. Głównym zadaniem DRS w Warszawie jest realizacja polityki senioralnej, określonej w dokumentach Rady m.st. Warszawy - w Strategii m.st. Warszawy #2030 oraz w Polityce Senioralnej m.st. Warszawy. Najważniejszymi sprawami dla seniorów są: rozwijanie kompetencji cyfrowych, przeprowadzenie różnorodnych działań służących poprawie zdrowia, integracja międzypokoleniowa, realizowanie programów edukacyjnych o starzeniu się, tworzenie systemu wsparcia psychologicznego, wykorzystanie nowoczesnych technologii w usługach społecznych oraz poprawienie wizerunku osób starszych na rynku pracy.

Niska aktywność osób powyżej 60 roku życia powoduje to, że wycofują się z życia społecznego, nie mogą realizować swoich potrzeb, a ich stan zdrowia ulega pogorszeniu. Odpowiedzią Urzędu Dzielnicy Żoliborz na te potrzeby są działania kierowane do osób starszych przez wydziały urzędu i jednostki podległe (np. Ośrodek Pomocy Społecznej, Żoliborski Dom Kultury). Działania urzędu są wspierane przez rodziny seniorów, społeczność lokalną oraz instytucje pozarządowe.

Rada Seniorów w Dzielnicy Żoliborz została powołana w 2019 roku. Działa na podstawie statutu, który określa w szczególności tryb i kryteria wyboru ich członków, zasady i tryb jej działania, długość kadencji. Kadencja obecnej DRS upływa z końcem października 2023 roku. Do 4 listopada do godz. 18.00 prowadzony jest nabór do Rady Seniorów przedstawicieli mieszkańców Żoliborza działających na rzecz osób starszych, lokalnych organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących Uniwersytety Trzeciego Wieku. Zgłoszenia należy dokonać na specjalnym formularzu oraz dostarczyć go w zamkniętej kopercie z dopiskiem "Nabór na członków Rady Seniorów Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy" do kancelarii Urzędu Dzielnicy Żoliborz przy ul. Słowackiego 6/8. Pod tel. 22 443-90-91 można uzyskać informację, gdzie dostępne są formularze.

Co robimy na rzecz żoliborskich seniorów?

Ważnym wydarzeniem są organizowane przez miejski ratusz uroczyste obchody Warszawskich Dni Seniora, które w roku 2023 odbywały się od 23 września do 15 października. Na terenie naszej dzielnicy odbyło się 41 różnych inicjatyw zorganizowanych m.in. przez Bibliotekę Publiczną Dzielnicy Żoliborz, Dzielnicowy Ośrodek Sportu i Rekreacji, Ośrodek Pomocy Społecznej, Żoliborski Dom Kultury, Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Żoliborz oraz wydziały Urzędu Dzielnicy Żoliborz.

Żoliborscy seniorzy uczestniczyli w V Warszawskiej Olimpiadzie Seniorów. Wywalczyli trzecie miejsce w klasyfikacji drużynowej. Zawody odbywały się przez kilka dni m.in. w CRS Bielany, na stadionie Hutnika, a także na Górce Szczęśliwickiej. Sportowcy konkurowali ze sobą w wielu dyscyplinach: pływaniu, tenisie stołowym, tenisie ziemnym, strzelaniu z łuku, strzelaniu z broni pneumatycznej, biegu na 60 m, pchnięciu kulą, skoku w dal, ergonometrze wioślarskim, brydżu oraz slalomie narciarskim. Startowali w kategoriach kobiet i mężczyzn oraz w trzech kategoriach wiekowych: 60-69, 70-75 i powyżej 75 lat. Seniorzy żoliborscy wywalczyli 19 medali: 8 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych w następujących kategoriach: tenis stołowy panów, tenis stołowy pań, brydż sportowy par, slalom gigant, bieg na 60 m, pływanie w stylu klasycznym, pływanie w stylu dowolnym. Gratulujemy wszystkim uczestnikom zawodów!

W okresie letnim seniorzy skorzystali z bezpłatnych pokazów filmowych w kinie Wisła oraz ze spektakli teatralnych w teatrze Komedia. Odbyło się pięć pokazów filmowych oraz trzy spektakle. Łącznie na te wydarzenia przygotowano 750 bezpłatnych biletów dla seniorów.

W ramach inicjatywy lokalnej, z inspiracji trzech seniorek, wiosną 2023 rozpoczęły się warsztaty malarskie dla seniorów prowadzone w Centrum Lokalnym Żoliborz. Biorą w nich udział zarówno amatorzy, jak i osoby, które z malarstwem miały wcześniej do czynienia.

Od września br. realizowane są warsztaty - "trening pamięci dla seniorów". Obecnie prowadzone są dwie grupy w Dziennym Domu Seniora "Piękny Brzeg".

Działania opisane wyżej odnoszą się tylko do sfery podnoszenia aktywności żoliborskich seniorów i oczywiście nie wyczerpują listy realizowanych działań na rzecz seniorów w 2023 roku. Listę tę można uzupełnić o działania podejmowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej, dzielnicowe placówki służby zdrowia, placówki oświaty, a nawet przez grupy i poszczególnych mieszkańców wspomagające seniorów w ich trudzie codziennym.

Informacja Urząd Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy